RegMedXB in Volle Gang

Wij spraken met Bernard Mulder, algemeen directeur van het Publiek-Private Partnerschap (PPP) RegMedXB. Hij vertelt bevlogen over (het ontstaan van) dit Publiek-Private Partnerschap in 2016 en de impact die tot nu toe met de samenwerking is gegenereerd. Voorafgaand aan de officiële 'geboorte' van dit PPP waren het vooral Marianne van der Steen en Clemence van Blitterswijk samen met collegae van de Adviesraad Life Sciences & Health (LSH) die voorzagen dat de toch al sterke kennispositie van de Nederlandse regeneratieve geneeskunde via nationale en internationale samenwerking uit kon groeien tot een nieuwe industrie. Maar dit zou vanuit één partij niet lukken in dit relatief nieuwe veld.

RegMed XB is een partnerschap dat momenteel bestaat uit Nederlandse en Belgische publieke (universiteiten en overheden) en private (gezondheidsfondsen en bedrijven) partners en dat ook nadrukkelijk samenwerking ontwikkelt met vooraanstaande publieke en private partijen in Boston (USA). Deze partijen werken samen om oplossingen in de regeneratieve geneeskunde te ontwikkelen. Regeneratieve geneeskunde heeft tot doel zieke, gedegenereerde of beschadigde weefsels en organen te repareren of op termijn zelfs in het geheel te kunnen vervangen, waardoor de vitale functies herstellen. De uitdaging daarbij is om dit te bewerkstelligen zonder dat de kosten van de gezondheidszorg toenemen. Het PPP definieerde samen met de mee-investerende gezondheidsfondsen vier Moonshots die stapsgewijs nieuwe therapieën moeten helpen ontwikkelen voor mensen met veelal ernstige nierziekten, hartziekten, diabetes en artrose.

Kennis omzetten in verdienvermogen

Vandaag de dag behoort Nederland tot de internationale top drie als het gaat om de wetenschappelijke kwaliteit en publiek-private samenwerking op het gebied van regeneratieve geneeskunde. Maar dit alleen is niet voldoende. De vertaalslag van kennis naar maatschappelijk en economisch verdienvermogen maakt het onderzoek tot een succes. “Met alleen wetenschappelijke kennis wordt er geen impact gecreëerd”, vertelt Mulder. “Uiteindelijk heeft de interesse van de provincies, die door in te stappen werkgelegenheid zouden creëren en van de gezondheidsfondsen die oplossingen voor hun patiënten wilden, en vooral ook interesse van bedrijven en universiteiten in dit nieuwe veld geleid tot vereende krachten en dus impact in het verschiet. Al deze partijen hebben vanaf het begin gekeken naar hoe de krachten bundelen leidt tot dat verdienvermogen”, licht Mulder toe. Hij voegt hieraan toe: “Bedrijven zijn onmisbaar bij het vraagstuk hoe je een ontwikkeling naar de markt brengt. Om deze reden zijn zij in onze hele strategie betrokken.”

Voor bedrijven was het in het begin nog wel spannend om aan te haken in dit PPP vertelt Mulder. Dit kwam voornamelijk omdat regeneratieve geneeskunde bij de start van RegMedXB  nog in de kinderschoenen stond. Maar bedrijven durfden het aan om met de academie samen te gaan werken, wat uiteindelijk positief uitwerkte. “De bedrijven hadden toegang tot een heleboel kennis en kunde die ter beschikking komt wanneer je samenwerkt. Daarnaast was het ook een manier voor bedrijven om hun ‘capabilities’ als het ware aan te bieden en uit te breiden en tevens erachter te komen waar wél en waar géén markt voor is”, vertelt Mulder.

Activiteit private partijen

RegMedXB werkt op dit moment nauw samen met meer dan 20 private partijen , waaronder XeltisScinus Celexpansion en Fuji Film om de ambitie om op grote schaal oplossingen aan de patiënten aan te bieden waar te maken. Mulder vertelt dat soms de strategische scoop van een bedrijf verandert. “Het kan zijn dat een bedrijf op een gegeven moment even niet direct een link ziet met haar eigen doelstellingen en zich tijdelijk focust op andere zaken buiten het PPP, maar later na toch weer een interessante invalshoek tegenkomt binnen het PPP. Zo varieert de activiteit van private partijen betrokken in het partnerschap.” “Maar nu regeneratieve geneeskunde een bekender onderzoeksveld wordt en het economische en maatschappelijk potentieel helder wordt, zien we dat er zich steeds meer private partijen gaan bewegen in dit veld”, voegt Mulder er enthousiast aan toe.

"De bedrijven hadden toegang tot een heleboel kennis en kunde die ter beschikking komt wanneer je samenwerkt. Daarnaast was het ook een manier voor bedrijven om hun ‘capabilities’ als het ware aan te bieden en uit te breiden en tevens erachter te komen waar wél en waar géén markt voor is.” - Bernard Mulder, algemeen directeur RegMedXB

Topsector Life Sciences & Health (Health~Holland) stimuleert, faciliteert en financiert diverse Publiek-Private Partnerschappen (PPP) om de centrale VWS-missie: In 2040 leven alle Nederlanders tenminste vijf jaar langer in goede gezondheid, en zijn de gezondheidsverschillen tussen de laagste en hoogste sociaaleconomische groepen met 30% afgenomen, te realiseren. Een PPP is een landelijke meerjarige, thematische en programmatische samenwerking tussen quadruple helix organisaties die bijdragen aan minimaal één van de vijf missies uit het maatschappelijke thema Gezondheid & Zorg. Er zijn momenteel ongeveer 40 strategische, thematische, langdurige samenwerkingsverbanden binnen grote, nationale consortia. Op basis van hun maatschappelijke relevantie, wetenschappelijke kwaliteit en economisch potentieel zal Topsector LSH deze strategische PPP's ondersteunen via gespecialiseerde informatiesessies en matchmaking meetings om maximale kennisuitwisseling mogelijk te maken.

Nationaal Groeifonds Impuls

In april 2022 besloot het Kabinet het groeifondsvoorstel van RegMedXB te honoreren en ook volledig te bekostigen. Het gaat om maximaal 56 miljoen euro voor het ontwikkelen van een allereerste Pilotfabriek voor regeneratieve geneeskunde. Mulder vertelt dat dit een enorme impact veroorzaakte voor het PPP. “Het bedrag wordt gebruikt voor het bouwen van een infrastructuur waar innovatieve producten gemaakt worden die bedrijven niet zo snel zelf kunnen maken door de hoge kosten wat dit proces met zich mee brengt. Hiermee kan de ontwikkeling van regeneratieve therapieën waarmee patiënten in de toekomst geholpen kunnen worden echt plaats gaan vinden.” Mulder voegt hieraan toe: “We bouwen zo aan een nieuwe industrie waarmee we koploper kunnen worden in de wereld.”

Uitdagingen voor verdere ontwikkeling

RegMedXB draagt direct bij aan het behalen van VWS-Missie III: In 2030 is van de mensen met een chronische ziekte of levenslange beperking het deel dat naar wens en vermogen kan meedoen in de samenleving met 25% toegenomen. Mulder benoemt dat er gelukkig al een aantal stappen zijn gezet, waaronder die infrastructuur, die ons dichter bij het behalen van deze missie brengt. Maar één van de belangrijke zaken die nog niet opgelost is, is dat er heel veel kennis en kunde bij de universiteiten en bedrijven zit die niet gemakkelijk ontsloten kan worden. Mulder legt uit: “Deze kennis en kunde kan initieel wel in een proof of principle product worden omgezet, maar het geld om dat product op te schalen naar de marktbehoefte is er gewoon niet.”

Daarbij moet namelijk ook nog voldaan worden aan de ‘Good Manufacturing Practice’ hetgeen even noodzakelijk als kostbaar is. Dit vergt veel tijd en mankracht. “Het academische publieke budget volstaat gewoon niet om wetenschappelijke kennis door te trekken naar een Pilotfabriek, laat staan in meerdere productielijnen”, concludeert Mulder. In deze jonge industrie is het moeilijk om geld ter beschikking te krijgen om op te schalen en tevens zijn er hooggekwalificeerde mensen nodig die geschikt zijn voor dit nieuw type van werk. “Studenten al vroeg geïnteresseerd maken op scholen en tijdens hun opleidingen is een flinke uitdaging die ook niet 1-2-3 waar te maken is,” benadrukt Mulder.

Buitenlandse investeringen

Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), het DanStem Instituut van de Universiteit van Kopenhagen en het Murdoch Children's Research Institute in Melbourne ontvingen eind 2021 samen 300 miljoen euro van de Novo Nordisk Foundation. Het doel van dit nieuwe publiek-private internationale consortium is om op stamcel gebaseerde regeneratieve therapieën van het laboratorium naar de patiënt te brengen. “Deze investering is mogelijk gemaakt omdat wij als Nederland via onder andere de PPS-regeling van de Topsector LSH en het Groeifonds aan het investeren zijn in deze tak van sport, anders was dat gewoon niet gelukt.

Het is bijzonder om te zien hoe alle betrokken publieke en private partijen in de regeneratieve geneeskunde afgelopen jaren in Nederland een sterke positie hebben gecreëerd die ook internationaal (h)erkend wordt. Zo een grote investering uit het buitenland, vanuit de Novo Nordisk Foundation bevestigt dat maar al te goed. In de toekomst verspreidt deze sterke positie zich hopelijk verder naar de rest van de wereld,” sluit Mulder af.

Lees de hele Health~Holland Update hier
Bernard Mulder

‹ News overview