Onderzoekers Ontwikkelen Nieuwe Test voor Blootstelling aan Coronavirus
Onderzoekers van het Erasmus MC en Innatoss Laboratories te Oss gaan een specifieke en gevoelige test ontwikkelen om blootstelling aan SARS-CoV-2 vast te stellen. Ze richten zich op de T-cellen, terwijl bestaande testen vooral gebaseerd zijn op detectie van antistoffen.
Hoe stel je vast of iemand geïnfecteerd is geweest met het coronavirus? Momenteel gebeurt dat vooral door antistoffen in het bloed zichtbaar te maken. Onderzoekers van het Erasmus MC en Innatoss Laboratories gaan de komende twee jaar samenwerken om een andere belangrijke speler van het immuunsysteem te bestuderen; de T-cellen. T-cellen zijn witte bloedcellen die ziekteverwekkers opruimen en zorgen voor het geheugen van het afweersysteem.
Aanvulling op antistoffentest
Het onderzoek moet leiden tot een nieuwe coronatest, gebaseerd op detectie van T-cellen. Dit is een aanvulling op de bestaande antistoffentests. ‘Mensen die een milde infectie hebben gehad, hebben soms niet genoeg antistoffen om te meten. Er zijn aanwijzingen dat bij die personen wel T-cellen meetbaar zijn’, aldus viroloog Rory de Vries, werkzaam op de afdeling Viroscience van het Erasmus MC.
Zo’n nieuwe test om de afweerreactie te meten kan worden gebruikt om te bepalen of iemand het coronavirus heeft gehad. Wellicht kan ermee ook worden bepaald of iemand beschermd is.
Anja Garritsen van Innatoss ziet het belang van zo’n T-celtest voor de diagnostiek direct: ‘Met een test die SARS-CoV-2 specifieke T-cellen kan aantonen zijn de testmogelijkheden voor Covid-19 compleet. We kunnen dan RNA en eiwit van het virus aantonen, en zowel antistoffen als de T-celrespons. Hier is echt behoefte aan.’
Het is niet gemakkelijk om een test te ontwikkelen die coronavirus-specifieke T-cellen detecteert. Naast SARS-CoV-2 bestaan namelijk een aantal nauw verwante coronavirussen die in het winterseizoen milde verkoudheden veroorzaken. Omdat deze verkoudsheidsvirussen erg lijken op SARS-CoV-2, is het voor T-cellen soms niet mogelijk om het verschil te zien. Dit heet ‘kruisreactiviteit’.
Kruisreactiviteit
De test om T-cellen tegen het coronavirus aan te tonen zal dus erg gevoelig en specifiek moeten zijn. Om dit voor elkaar te krijgen, vallen de onderzoekers terug op de kennis binnen het Erasmus MC, waar De Vries eerder werkte aan het meten van T-cellen bij Covid-19 patiënten. Bij deze patiënten werd ook ‘kruisreactiviteit’ waargenomen.
De Vries: ‘Om deze nieuwe test te onderscheiden van andere T-celtesten die in ontwikkeling zijn, zullen we gebruik maken van specifieke stukjes van SARS-CoV-2 die niet terug te vinden zijn in de verkoudheidsvirussen. Zo voorkomen we dat iemand die nog geen Covid-19 heeft gehad een positieve uitslag krijgt.’
Vaccinatie
Naast een T-celtest voor het coronavirus, levert dit onderzoek ook nieuwe kennis op over de rol van T-cellen bij de afweerreactie. Dat kan bijvoorbeeld zeer nuttig zijn voor het begrijpen van de immuunreactie na vaccinatie. De Vries: ‘We weten bijvoorbeeld nog niet hoe lang de vaccins bescherming geven. Met ons onderzoek bij zowel geïnfecteerde als gevaccineerde mensen hopen we vast te stellen of en welke T-cellen betrokken zijn bij de bescherming tegen Covid-19.’
Het samenwerkingsproject is medegefinancierd met PPS-toeslag die door Health~Holland, Topsector Life Sciences & Health, beschikbaar is gesteld ter stimulering van publiek-private samenwerkingen.
Bron: Erasmus MC
