Onderzoek naar voeding en het immuunsysteem

Wat is de rol van voeding op het immuunsysteem? Binnen de subsidieronde “Nutrition-responsiveness of the immune system: interplay between infectious diseases and diet-related metabolic diseases and the potential for food-based solutions” (NUTRIMMUNE) zijn 6 projecten gehonoreerd om hier onderzoek naar te doen.

De COVID-19 pandemie heeft laten zien dat infectieziekten en chronische aandoeningen invloed op elkaar hebben. Zo blijkt bijvoorbeeld dat mensen met ernstig overgewicht vaak een minder gunstig verloop en herstel hebben van COVID-19. Hoe het samenspel van infectieziekten en chronische aandoening precies zit en wat de rol van voeding hierin is, is nog onduidelijk. Zes projecten buigen zich de komende 3 jaar over dit vraagstuk. Nederlandse onderzoekers zijn betrokken bij 3 van de 6 projecten.

Internationale samenwerking

De internationale subsidieronde wordt uitgevoerd door het Joint Programming Initiative ‘a Healthy Diet for a Healthy Life’ (JPI HDHL). In het JPI HDHL werken 20 landen samen op het terrein van voeding, beweging en gezondheid. In februari 2022 hebben 8 JPI HDHL landen samen een oproep gedaan voor transnationale onderzoeksvoorstellen op het gebied van voeding, het immuunsysteem, infectieziekten en chronische aandoeningen. In april 2022 zijn 25 onderzoeksvoorstellen ingediend. Na de beoordeling door een wetenschappelijk expert panel zijn 6 projecten geselecteerd: DIYUFOOD, METARYL, OBESIMM, PreVegDiet, RESIST-PP, en TransInf.

Projecten met Nederlandse onderzoeksgroepen

Nederlandse onderzoeksgroepen zijn betrokken bij 3 van de 6 projecten. Wij stellen ze graag aan u voor:

DIYUFOOD, Leids Universitair Medisch Centrum

Een gezond en gebalanceerd dieet is essentieel voor de gezondheid van de stofwisseling en het immuunsysteem. Cardiometabole ziekten, zoals hart- en vaatziekten en diabetes, tasten het immuunsysteem aan, met een hoger risico op een ernstiger beloop van infecties, zoals COVID-19 als gevolg. Het project gaat onderzoek doen naar de biologische mechanismen van de onderliggende verbanden tussen dieet en ziekten. Hierbij gebruiken de onderzoekers uitgebreide data van vier cohort studies uit Israël, Nederland, het Verenigd Koninkrijk en China. Dit internationaal project wordt uitgevoerd samen met twee andere partners uit Israël en het Verenigd Koninkrijk.

METARYL, Amsterdam Universitair Medische Centra

Mensen met obesitas en/of type 2 diabetes hebben een hoger risico op wondinfecties na een operatie waarbij hun darmkanaal is betrokken, zoals een maagverkleining en darmomleiding. Deze infecties kunnen levensbedreigend zijn. Mogelijk helpt de inname van het aminozuur Tryptofaan, aanwezig in eiwitrijk voedsel, bij de genezing van de darmen en wonden na een operatie. Daarom onderzoekt METARYL of dit aminozuur via de voeding patiënten met metabool syndroom kan helpen met het verminderen van complicaties na de operaties. Onderzoekers uit Frankrijk en Duitsland doen ook mee aan dit internationaal project.

TransInf, Radboud Universitair Medisch Centrum

Overgewicht kan de werking van het immuunsysteem negatief beïnvloeden. Het gevolg is een afgenomen werking van vaccins en een hoger risico op ernstige infecties. Het TransInf project onderzoekt of voeding de functie van het immuunsysteem kan verbeteren. De onderzoekers uit Nederland, Frankrijk en Duitsland zullen dit bestuderen bij een groep mensen met of zonder overgewicht in Tanzania. Het TransInf project is gedeeltelijk een vervolg op het TransMic project dat ook deels plaatsvond in Tanzania.

Nederlands budget

Binnen Nederland werken ZonMw en Health~Holland samen aan deze subsidieronde. Gezamenlijk zetten ZonMw en Health~Holland 1,2 miljoen euro in voor de drie projecten met Nederlandse onderzoeksgroepen. Het budget van ZonMw is afkomstig van het deelprogramma COVID-19 behandeling.

Bron: ZonMw