Samen leren in de gemeentelijke uitvoeringspraktijk
Gemeenten staan voor grote opgaven, zowel in het fysieke als in het sociale domein. Daarom werken praktijkprofessionals, gemeenteambtenaren, onderzoekers en inwoners steeds vaker samen in organisatie-overstijgende leernetwerken om complexe vraagstukken aan te pakken. Ook onderling kunnen gemeenten veel van elkaar leren bij het uitvoeren van integraal gezondheidsbeleid. Hoe kunt u dit proces van ‘samen leren’ het beste aanpakken? 6 projecten delen hun geleerde lessen!
Kennisdocument over het proces van ‘samen leren’
De 6 consortia van ‘Aan de slag met preventie in uw gemeente’ hebben veel ervaring opgedaan in de ‘lerende praktijk’. Niet alleen in en tussen de gemeenten maar ook in een overstijgend leernetwerk met de andere consortia. In samenwerking met VNG, Amsterdam UMC en ZonMw hebben zij hun ervaringen en geleerde lessen nu gebundeld in het kennisdocument ‘Samen leren’.
Het kennisdocument geeft antwoord op vragen als:
- Waarom samen leren?
- Welke stakeholders kun je betrekken in de lerende praktijk?
- Wat zijn belangrijke randvoorwaarden voor de opstart van een lerende praktijk?
- Hoe houd je de lerende praktijk na de opstart draaiende?
- Wat voor inhoudelijke sessies kan ik inzetten?
- Wat levert de lerende praktijk op?
Bekijk het Kennisdocument ‘Samen leren – ervaringen uit de lerende praktijk’
Voor iedereen die een lerende praktijk wil inzetten
De geleerde lessen zijn geschikt voor iedereen die een lerende praktijk wil inzetten, zoals de gemeentelijke en de lokale uitvoeringspraktijk. Dat betekent een breed toepassingsgebied onder bijvoorbeeld projectleiders en beleidsmedewerkers in de wijk of gemeente, procesbegeleiders of subsidiegevers.
Relevant, bijvoorbeeld als u met verschillende (lokale) partijen in een organisatie-overstijgend leernetwerk samenwerkt aan een complex vraagstuk. Of als u bij een gemeente werkt en samen met andere gemeenten wil leren over het uitvoeren van integraal gezondheidsbeleid.
Variatie in benamingen en kenmerken
Het samen leren in de praktijk wordt steeds populairder en wordt voor allerlei doeleinden ingezet. Met de toenemende aandacht duiken er steeds meer termen op die vaak door elkaar heen worden gebruikt; denk aan kenniswerkplaatsen, leernetwerken, Living labs, Communities of practice, enzovoort. In het kennisdocument gebruiken we de algemene term ‘lerende praktijk’.
‘Samen leren’ biedt écht meerwaarde: het zorg voor optimale uitwisseling van kennis en ervaring en voorkomt dat iedereen opnieuw het wiel uitvindt
Addi van Bergen
Coördinator Academische Werkplaats Publieke Gezondheid Lumens
Samen leren zorgt voor optimale uitwisseling van kennis en ervaring
Het meedoen in een lerende praktijk vraagt uiteraard tijd van alle partijen. Maar uit het kennisdocument blijkt dat ‘samen leren’ écht meerwaarde biedt: het zorgt voor optimale uitwisseling van kennis en ervaring en voorkomt dat iedereen opnieuw het wiel uitvindt. Een randvoorwaarde is wel dat ook bestuurders het belang van deelname inzien.
Integrale aanpak noodzakelijk voor een gezonde generatie in 2040
Gemeenten spelen een belangrijke rol in het bevorderen van de gezondheid van hun inwoners en in het verkleinen van gezondheidsverschillen. In het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) zijn afspraken gemaakt over het bereiken van een gezonde generatie in 2040: weerbare, gezonde mensen die opgroeien, leven, werken en wonen in een gezonde leefomgeving met een sterke sociale basis. Dit vraagt om een integrale aanpak die zich richt op het individu en de leefomgeving en samenwerking tussen verschillende domeinen.
Aan de slag met preventie in uw gemeente
In oktober 2018 kregen 6 consortia subsidie uit onze ronde ‘Aan de slag met preventie in uw gemeente’. Vier jaar lang werkten gemeenten, GGD’en, Academische Werkplaatsen Publieke Gezondheid, Werkplaatsen Sociaal Domein, praktijkorganisaties én inwoners samen om (erkende) interventies in te zetten en daarmee preventie te bevorderen.
De projecten hebben kennis opgehaald om gemeenten te ondersteunen in de dagelijkse uitvoeringspraktijk. Het gaat daarbij om
- Het uitvoeren van integraal gezondheidsbeleid gericht op preventie, door gebruik te maken van erkende interventies. Deze interventies sluiten aan op de uitgevoerde analyse van de lokale gezondheidssituatie. Centraal stond hierbij het implementeren van bestaande kennis.
- Het proces van samen leren door het ondersteunen van de lerende uitvoeringspraktijk en het stimuleren van kennisuitwisseling tussen de verschillende niveaus (lokaal, regionaal, landelijk). De kennisuitwisseling betrof dus zowel wetenschappelijke kennis als praktijkervaringen.
De resultaten over het ‘samen leren’ (punt 2) zijn nu gebundeld in dit kennisdocument. De resultaten over de uitvoering van integraal gezondheidsbeleid (punt 1) vindt u dit voorjaar in een overkoepelende eindpublicatie met resultaten van tientallen gezonde wijk-projecten.
Bron: ZonMw
