Rond de tafel voor vooruitgang: hoe het mkb samenwerkt binnen het artrose-ecosysteem

Interview met Annelies van Ravestijn (ReumaNederland), Maarten van der Zanden (ATRO Medical) en Karianne Lindenhovius (ArthroSave) 

Innovatieve ondernemers uit het mkb, wetenschappers, medisch specialisten en patiëntenorganisaties staan samen voor een uitdaging: hoe versnellen we de ontwikkeling en implementatie van vernieuwende artrosebehandelingen? In de zoektocht naar oplossingen voor osteoartritis (artrose; OA) is samenwerking essentieel. ReumaNederland neemt hierin een bijzondere rol op zich. Via initiatieven zoals de OA MKB-Rondetafel bouwt het gezondheidsfonds actief aan een ecosysteem waarin kruisbestuiving en co-creatie centraal staan. 

Vijf jaar geleden besloot ReumaNederland haar koers te verleggen. Het gezondheidsfonds ontwikkelde zich tot een actieve speler in het innovatie-ecosysteem. Met een duidelijke missie ‘reuma omkeerbaar in 2040’ werd het tijd om niet alleen financier te zijn, maar ook aanjager, verbinder en soms zelfs investeerder. Die missie vraagt immers om meer dan alleen academisch onderzoek; het vereist samenwerking met álle partijen die kunnen bijdragen aan betere zorg. Het innovatieve mkb speelt hierin een sleutelrol. 

Van concurrenten naar concullega’s 
De OA MKB-Rondetafel werd in het leven geroepen om die samenwerking te versterken. Wat begon met acht bedrijven, groeide uit tot een dynamisch netwerk met inmiddels twintig mkb’ers, een beroepsvereniging en academici. De kracht van deze bijeenkomsten zit zowel in de informele, als de inhoudelijk setting. Deelnemers spreken elkaar niet alleen over technologie en onderzoek, maar ook over zakelijke obstakels, strategieën en samenwerkingskansen. "We horen steeds terug dat de rondetafel een plek is waar écht vertrouwen groeit," aldus Annelies van Ravestijn, grant advisor bij ReumaNederland. "Ondernemers die overdag elkaars concurrenten zijn, spreken hier open over gedeelde uitdagingen. Zo ontstaat een collegiale sfeer van concullega’s." 

Ook Maarten van der Zanden van ATRO Medical onderschrijft het belang van deze ontmoetingen. "De rondetafel is voor ons het belangrijkste onderdeel van het artrose-ecosysteem," vertelt hij. "Op congressen zie je vooral orthopeden, maar bij ReumaNederland tref ik collega-ondernemers die ik anders nooit zou tegenkomen. Die ‘cross-over’ is ontzettend waardevol. Bovendien biedt de setting ruimte voor diepgaande gesprekken."

“Het delen van ervaringen op deze gebieden verlaagt niet alleen drempels, maar opent ook deuren voor nieuwe samenwerkingen. Juist doordat bedrijven zien dat ze niet alleen staan in hun zoektocht, ontstaat er ruimte voor vertrouwen en het aangaan van gezamenlijke trajecten. Dat is de kracht van dit ecosysteem.”
- Annelies van Ravestijn, ReumaNederland

Een vergelijkbaar geluid klinkt bij Karianne Lindenhovius van ArthroSave. Zij benadrukt de waarde van het leren van elkaar: over kraakbeenherstel, patiëntenpopulaties, de juiste ziekenhuizen om innovaties te introduceren, relevante congressen en investeerdersbijeenkomsten. "Samen zijn we zichtbaarder in het artroseveld dan als individuele partij," zegt Lindenhovius. Daarnaast prijst Lindenhovius de openheid aan tafel. "We voelen allemaal dat we dit doen voor de mensen met artrose. Onze oplossingen zijn vaak complementair." Wat haar bijzonder raakt, is de inzet van ReumaNederland om de kloof tussen wetenschap en patiëntenzorg te overbruggen. "Voor die ontwikkeling én de implementatie ervan heb je bedrijvigheid nodig. Daarvoor moeten de verschillende werelden samenkomen; dat is precies wat deze rondetafel faciliteert." " 

Het advies van Lindenhovius aan andere mkb’ers is helder: "Delen is het nieuwe vermenigvuldigen. Door te delen ontwikkelen we sneller en kun je als kleine speler beter meekomen met de grote spelers. Maar dan moet je wél bereid zijn om te delen." 

Samen naar impact 
De impact van de rondetafel is niet alleen voelbaar in het netwerk. Er zijn ook tastbare resultaten. Zo zijn er publiek-private samenwerkingen tot stand gekomen en nieuwe aanvragen voor Europese subsidies voorbereid. “Het delen van ervaringen op deze gebieden verlaagt niet alleen drempels, maar opent ook deuren voor nieuwe samenwerkingen," zegt Annelies van Ravestijn. "Juist doordat bedrijven zien dat ze niet alleen staan in hun zoektocht, ontstaat er ruimte voor vertrouwen en het aangaan van gezamenlijke trajecten. Dat is de kracht van dit ecosysteem.” 

De rondetafel biedt ook een voedingsbodem voor nieuwe initiatieven, zoals de mogelijkheden van een impactfonds Artrose dat ReumaNederland momenteel verkent. Dat fonds moet een oplossing bieden voor de terugkerende financiële knelpunten tussen vroege ontwikkeling en klinische validatie: in deze fase lopen veel beloftevolle innovaties vast. "We merkten steeds weer dezelfde signalen bij mkb’ers: er is te weinig passende financiering voor dit kritieke stadium," legt Van Ravestijn uit. "Dan kun je wachten tot anderen het oppakken, of je neemt zelf verantwoordelijkheid. Wij kozen voor dat laatste." Het impactfonds moet juist díe bedrijven ondersteunen die in staat zijn om voor patiënten een groot verschil te maken, maar op reguliere investeringsroutes stranden. Daarmee wil ReumaNederland haar rol als aanjager van innovatie verder uitbreiden. "Onze patiënten hebben geen tijd om te wachten tot het systeem verandert. Wij willen acteren." 

Een ander belangrijk initiatief waarin ReumaNederland nauw betrokken is, is het groeifondsprogramma CPBT (Centrum voor Proefdiervrije Biomedische Translatie). Binnen dit nationale programma gefinancierd door het Nationale Groeifonds wordt gewerkt aan de ontwikkeling van regeneratieve behandelingen voor onder andere artrose. De betrokkenheid van mkb’ers binnen dit programma is deels te danken aan de connecties die zijn gelegd tijdens de rondetafels. Zo werd tijdens een van de diners de basis gelegd voor samenwerking tussen bedrijven en academici in het consortium. "Juist door het informele contact en het vertrouwen dat ontstaat, durven ondernemers de stap te zetten naar grotere, meer complexe samenwerkingen," aldus Van Ravestijn. Het groeifonds biedt niet alleen inhoudelijke kansen, maar ook een strategisch platform om impactvolle innovaties verder te brengen. 

Lef en vertrouwen 
Dat ReumaNederland een aanjagerrol inneemt voor verandering, is mede te danken aan een duidelijke missie en een sterke focus op samenwerking. Waar sommige gezondheidsfondsen nog verkennen hoe zij het best kunnen samenwerken met het bedrijfsleven, laat ReumaNederland zien hoe deze verbindingen in de praktijk kunnen werken. "Het vraagt om lef, vertrouwen en een scherpe blik op je missie," zegt Van Ravestijn. "Onze missie dat in 2040 reuma omkeerbaar is, vraagt om bundeling van krachten."