Using obesity-on-a-chip models to study drug effects in the lab

Achtergrond

Het aantal mensen met overgewicht of obesitas neemt wereldwijd snel toe (‘Homo crassus’; Latijn voor ‘dikke mens’). Naar verwachting zal in 2030 ongeveer 40% van de bevolking in de Westerse wereld obees zijn. Mensen met overgewicht hebben een verhoogd risico op aandoeningen zoals diabetes, nierschade, en hart- en vaatziekten, en zijn bovendien gevoeliger voor schadelijke bijwerkingen van medicijnen. Zo kunnen geneesmiddelen tegen bijvoorbeeld kanker, infecties, of psychiatrische aandoeningen die veilig zijn in mensen met gezond gewicht, hart- of nierschade veroorzaken in mensen met overgewicht. Het is daarom essentieel om bij de ontwikkeling en het testen van nieuwe medicijnen de effecten van obesitas mee te nemen.

Probleem

Bij het ontwikkelen en testen van medicijnen wordt vaak een relatief gezonde groep proefpersonen geselecteerd. Chronische aandoeningen, zoals obesitas, kunnen echter de werking en de bijwerkingen van medicijnen beïnvloeden. Hierdoor bestaat het risico dat bijwerkingen pas worden ontdekt nadat een medicijn op de markt is gebracht. Dit kan niet alleen leiden tot directe schade, maar  ook tot het terugtrekken van het medicijn, wat onwenselijk is voor medicijnontwikkelaars en patiënten. Om dit te voorkomen zouden medicijnen in een meer diverse populatie getest moeten worden. Dit brengt echter extra kosten en tijd met zich mee. Dierproeven bieden geen goed alternatief, omdat resultaten uit dierstudies vaak niet naar mensen vertaald kunnen worden.

Dit project

Onderzoekers van het UMC Utrecht en AstraZeneca gaan een model ontwikkelen om de effecten van medicijnen in verschillende organen te bestuderen in zowel een obese als niet-obese omgeving. Hiervoor combineren we kleine menselijke orgaanmodellen in het laboratorium met gezond en obees vetweefsel. Zo kunnen we in het laboratorium al de werking en mogelijke bijwerkingen van medicijnen onderzoeken, wat bijdraagt aan een duurzamere en vooral veiligere ontwikkeling van medicijnen voor de algemene bevolking.